Nhớ lại kỷ niệm những năm tháng công tác trên đất bạn Campuchia
Tôi xin ghi lại một kỷ niệm sinh hoạt Đoàn trong những năm tháng trực tiếp tham gia làm nghĩa vụ quốc tế giúp nhân dân Campuchia thời kỳ đánh đổ chế độ Khmer Đỏ diệt chủng do Pôn Pôt cầm đầu và ngăn chặn chế độ diệt chủng quay trở lại (1979-1989).
Dịp kỷ niệm ngày sinh nhật Bác Hồ (19/5/1890-19/5/1988), Chi đoàn bộ phận Nghiên cứu Tổng hợp - Văn phòng Đoàn Chuyên gia Việt Nam tại Campuchia tổ chức sinh hoạt chuyên đề. Hôm đó chúng tôi mời đồng chí Phạm Bái, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Trưởng đoàn Chuyên gia Việt Nam (Ban B68) đến nói chuyện, giúp đoàn viên, đảng viên trẻ tìm hiểu thêm về thân thế và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đồng chí Phạm Bái đã kể nhiều mẩu chuyện rất xúc động về cuộc đời hoạt động của Bác Hồ, đặc biệt là tình cảm cao cả của Bác Hồ đối với thanh thiếu niên Việt Nam và thế giới.
Cuối buổi sinh hoạt, đồng chí Phạm Bái hỏi các đồng chí đoàn viên có cảm nhận gì và có hỏi thêm gì không? Một số đồng chí nêu câu hỏi, tôi cũng nêu câu hỏi: bản thân tôi rất xúc động trước các câu chuyện về Bác Hồ, về tình cảm của Bác Hồ đã giành tình yêu thương vô bờ bến cho nhân dân và nhất là cho thanh thiếu niên Việt Nam và thế giới. Nay tôi muốn biết thêm Bác Hồ ghét nhất là ai? Bác Hồ ghét nhất là cái gì? Đồng chí Phạm Bái nói: như các bạn đã biết Bác Hồ của chúng ta ghét nhất là những kẻ dối trá, đạo đức giả, những cán bộ, đảng viên nói dối nhân dân, nói dối tổ chức, nhất là những cán bộ giữ cương vị lãnh đạo nhưng không trung thực với Đảng. Bác Hồ lên án mạnh mẽ căn bệnh tham ô, lãng phí, bệnh quan liêu, Người gọi “Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu là kẻ thù số một của nhân dân”. Các đồng chí có thể tìm đọc thêm các bài viết của Người “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, “Sửa đổi lề lối làm việc” và rất nhiều bài viết khác của Người để giáo dục đảng viên, giáo dục thanh niên là rường cột tương lai của nước nhà.
Nhân dịp đó, tôi đã báo cáo với đồng chí Phạm Bái về việc tôi được đồng chí cán bộ Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia (nay là Đảng nhân dân Campuchia (CPP) tặng cuốn sách bằng tiếng Khmer với tựa đề “Hồ Chí Minh với công tác giáo dục thanh niên” (xuất bản năm 1985, dịch từ cuốn sách “Hồ Chí Minh với công tác giáo dục thanh niên” NXB TN – HN 1980). Đồng chí Phạm Bái nói, như vậy là các đồng chí biết ngoại ngữ tiếng Khmer có thêm điều kiện cùng các bạn trẻ Campuchia tìm hiểu về Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm giáo dục thế hệ tương lai và cùng nhau tăng cường vun đắt tình đoàn kết, hữu nghị, hợp tác giữa thanh niên và nhân dân hai nước Việt Nam – Campuchia.
Có thể nói, cuộc đời và tấm gương đạo đức, tư tưởng vĩ đại, phong cách Hồ Chí Minh đã được khắc ghi vào đời sống tâm hồn dân tộc Việt Nam và bạn bè quốc tế. Với những mẩu chuyện về Bác Hồ được Đảng Nhân dân Campuchia (nay là CPP) chọn lọc cho dịch và in trong cuốn sách nói trên thể hiện một phần tình cảm trân trọng biết ơn “Anh bộ đội Cụ Hồ” đã chiến đấu dũng cảm, không quản ngại hi sinh giúp lực lượng yêu nước Campuchia dưới ngọn cờ Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Cứu nước Campuchia do ông Heng Sam Rin làm Chủ tịch, ông Chia Sim làm Phó Chủ tịch, ông Hun Sen và một số nhà yêu nước khác là ủy viên Trung ương Mặt trận đã đánh đổ chế độ Khmer Đỏ diệt chủng vào ngày 07/01/1979. Để từ đó, lãnh đạo và nhân dân hai nước không ngừng học tập đức tính tốt đẹp, tư tưởng vĩ đại và phong cách của Bác Hồ, cố gắng vượt mọi khó khăn, trở ngại, không ngừng vun đắp cho quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác toàn diện giữa hai nước và nhân dân hai nước Việt Nam – Campuchia ngày càng phát triển theo tinh thần “Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”.
Trong những ngày chuẩn bị về nước vào cuối năm 1988, tôi có dịp gặp gỡ chia tay một số cán bộ Campuchia, trong đó có nhiều anh chị em thuộc Cơ quan Trung ương Đoàn Thanh niên Nhân dân Cách mạng Campuchia (nay là Liên hệp Thanh niên Campuchia), khi trao đổi về chủ đề: Bạn ghét nhất là ai? Bạn ghét nhất là cái gì? Tôi được nghe câu trả lời tương đối thống nhất của các bạn Campuchia lúc bấy giờ (12/1988) “Ghét nhất là chế độ Khmer Đỏ diệt chủng (cộng sản trá hình, đội lốt cộng sản)” do Pôn Pôt cầm đầu và “ghét nhất những kẻ chủ mưu gây ra chế độ diệt chủng (17/4/1975-06/01/1979) tại Campuchia”. Một số bạn nói “ghét nhất kẻ kích động tư tưởng dân tộc hẹp hòi bài Việt” với khẩu hiệu phản động “Campuchia dân chủ của Khmer Đỏ sẵn sàng đánh Việt Nam đến người Campuchia cuối cùng” để hủy diệt dân tộc Campuchia và Việt Nam; bày tỏ “cảm ơn sự giúp đỡ kịp thời, to lớn, vô tư, trong sáng và hiệu quả của Việt Nam đã cứu dân tộc và đất nước Campuchia thoát khỏi chế độ Khmer Đỏ diệt chủng”. Những khi nghe các Bạn Campuchia nói lời cảm ơn thì tôi nghĩ tới đạo lý của người Việt Nam “làm ơn không kể, chịu ơn không quên”. Chúng tôi đã bày tỏ lòng cảm ơn Nhân dân Campuchia đã giúp đỡ Việt Nam trong cuộc cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và đã ủng hộ, gíup đỡ, hợp tác toàn diện với quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam, giúp chúng tôi hoàn thành tốt nghĩa vụ quốc tế cao cả của mình. Là láng giềng, tối lửa tắt đèn có nhau, khi nhà hàng xóm bị toán cướp hung ác mà tham lam tột độ đột nhập cướp của, đốt nhà, giết người, qua giúp láng giềng chống lại toán cướp để cứu dân, cứu nhà, cứu nước là lẽ thường tình “giữa đường thấy chuyện bất bình chẳng tha” với tinh thần “giúp Bạn là tự giúp mình” như lời Bác Hồ đã dạy. Tôi nghĩ quân tình nguyên Việt Nam đã giúp Campuchia với tinh thần: “Thương người như thể thương thân” và bộ đội tình nguyện Việt Nam thì đã thương Dân nước Bạn (Campuchia) như Dân nước mình.
Đại tá Trần Văn Thông - Phó Trưởng Ban liên lạc Cựu Chuyên gia VN giúp CPC, Ủy viên BTV TW Hội Hữu nghị VN-CPC, nguyên Bí Thư Ban Cán sự Đoàn TNCS HCM tại CPC
